??????? Basında sansürün kaldırılı?Ÿının 104. yıldönümü nedeniyle soralım: Basın hür müdür?
??????? Anayasanın 28. maddesine göre; Basın hürdür, sansür edilemez. Basımevi kurmak izin alma ve mali teminat yatırma ?Ÿartına ba?Ÿlanamaz. Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sa?Ÿlayacak tedbirleri alır.
??????? Basın hürriyeti sınırlanabilir mi? Basın hürriyetinin sınırlanmasında, Anayasanın 26 ve 27 nci maddeleri hükümleri uygulanır. Devletin iç ve dı?Ÿ güvenli?Ÿini, ülkesi ve Milletiyle bölünmez bütünlü?Ÿünü tehdit eden veya suç i?Ÿlemeye ya da ayaklanma veya isyana te?Ÿvik eder nitelikte olan veya devlete ait gizli bilgilere ili?Ÿkin bulunan her türlü haber veya yazıyı, yazanlar veya bastıranlar veya aynı amaçla, basanlar, ba?Ÿkasına verenler, bu suçlara ait kanun hükümleri uyarınca sorumlu olurlar.
??????? Tedbir yolu ile da?Ÿıtım hakim kararıyla; gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunun açıkça yetkili kıldı?Ÿı merciin emriyle önlenebilir. Da?Ÿıtımı önleyen yetkili merci bu kararını en geç yirmidört saat içinde yetkili hakime bildirir. Yetkili hakim bu kararı en geç kırksekiz saat içinde onaylamazsa, da?Ÿıtımı önleme kararı hükümsüz sayılır. Yargılama görevinin amacına uygun olarak yerine getirilmesi için, kanunla belirtilecek sınırlar içinde, hakim tarafından verilen kararlar saklı kalmak üzere, olaylar hakkında yayım yasa?Ÿı konamaz.
??????? Basına müdahalede bu çerçeve yetersiz görülmü?Ÿ olmalı ki; Uzla?Ÿma Komisyonu tarafından yürütülen çalı?Ÿmalar kapsamında Anayasa'da yapılmak istenen de?Ÿi?Ÿikli?Ÿin basın ile ilgili bölümünü, Milliyet Gazetesi'nin 19.07.2012 tarihli sayısında, Mehmet Tezkan "Aslında ne oldu?" kö?Ÿesinde ?Ÿöyle de?Ÿerlendiriyor:
??????? ...AKP'nin önerisini biliyorsunuz.. Mu?Ÿlak ifadelerle dolu sansür listesi gibi.. Mevcut halinde bile tehlikeli ifadeler var, yeni hali dükkanı kapa git der gibi!..
???????
* Mesela genel ahlak kavramı.. İktidar istese, müzik festivalinde bira yasa?Ÿını ele?Ÿtirmeyi genel ahlaka aykırı sayabilir, basın özgürlü?Ÿünü kısıtlayabilir.. Yazamazsınız diyebilir!..
???????
* Teklif edilen maddeye bakıyorsunuz.. Suçların önlenmesi diye bir ibare var.. Bu ifadeye yaslanarak basın istenildi?Ÿi gibi sansür edilir.. Suç yok ama ya olursa!.. Tedbir tedbirdir.. Deprem olur kaç ki?Ÿi öldü?Ÿünü bile yazamazsın.. Halk galeyana gelir suç i?Ÿler diye yazdırmazlar..
???????
* En önemli ibare de ?Ÿu.. Aslında komik demek daha do?Ÿru olur.. Yargının ba?Ÿımsızlı?Ÿını ve tarafsızlı?Ÿını sa?Ÿlamak amacıyla basın özgürlü?Ÿü kısıtlanabilirmi?Ÿ.. Bir hâkim sabah kalkıp iki gazete okuyunca tarafsızlı?Ÿını ve ba?Ÿımsızlı?Ÿını yitiriyorsa o cübbeyi giymesin dahi!.. Do?Ÿru mu? Hiçbir hâkim gazete okuyarak tarafsızlı?Ÿını ve ba?Ÿımsızlı?Ÿını kaybetmez.. Peki, amaç ne? ?žu; soru?Ÿturmalar ve kovu?Ÿturmalar konusunda istenilenin dı?Ÿında haber yapılmamasını sa?Ÿlamak.. Bu madde anayasaya girerse bu adam niye tutuklandı diye soramazsın.. Sorarsan sen bilirsin!..
???????
* Yeni Türkiye dedikleri.. İ?Ÿte böyle bir Türkiye.. Sayın Tezkan'ın yazdı?Ÿı, basına yasal dayanaklarla getirilmek istenen sansür. Bir de hiçbir yasada, yönetmelikte yer almayan sansür biçimleri vardır.
??????? Devletin gücü, sermayenin gücü, iktidar olmanın gücü ile uygulanmak istenen ve son zamanlarda baya?Ÿı ba?Ÿarı sa?Ÿlanan sansür yöntemleri bunlardan biridir.
??????? İktidar olarak elinizde bulunan kamu gücünü her yönüyle seferber edip, yayıncı kurulu?Ÿun üzerine üzerine gidecek, aklın hayalin alamayaca?Ÿı maddi cezalara çarptıracak, koca koca holding patronlarına diz çöktürüp, kendinize biat etmesini sa?Ÿlayacak, arkasından isteklerinizi sıralayacaksınız; ?Ÿu muhabirin kula?Ÿını çek, ?Ÿu kö?Ÿe yazarını kapının önüne koy v.b. Bunlar ulusal basındaki, geneldeki sansür uygulamaları. Yerelde de dolaylı sansür uygulamalarına farklı yöntemlerle rastlanır.
??????? Yerel basına uygulanan dolaylı sansür, belirgin olarak bilgiye ula?Ÿımın engellenmesiyle görülür. Bir?Ÿeyler olmu?Ÿtur, görülmü?Ÿ duyulmu?Ÿtur da; nasıl olmu?Ÿtur, do?Ÿrusu nedir? Siz bunun detaylarını ö?Ÿrenmek ve kamuoyuna aktarmak istersiniz. Ba?Ÿvuraca?Ÿınız kaynaklar, makamlar bellidir;
??????? idareyi ilgilendiren konularda Kaymakamlıktan, asayi?Ÿi yargıyı ilgilendiren konularda Cumhuriyet Savcılarından, yerel yönetimleri ilgilendiren konularda ise belediye ba?Ÿkanlarından ve bunlara ba?Ÿlı birimlerden bilgi ya da elinizdeki bilginin teyidini istersiniz. ?‡o?Ÿu zaman "soru?Ÿturmanın gizlili?Ÿi, kamu görevlilerinin basına açıklama yapamayaca?Ÿı, bilgi veremeyece?Ÿi" gibi gerekçelerle geri çevrilirsiniz. Açıklama ça?Ÿrınız yanıtsız kalır.
??????? Birde bazı makamların, bazı yetkililerin özel olarak koruma kollama altına aldıkları vardır. Bunlar bazen bir kamu görevlisi, bazen bir kamu kurulu?Ÿu, bazen bir siyasetçi ya da i?Ÿ adamı veya özel kurulu?Ÿtur. Bunlarla ilgili bir yolsuzluk, usulsüzlük haberinin kamuoyuna duyurulması pek istenmez. Ahlaka mugayir bir olayla ilgili bilgiye, detaya ula?Ÿmak istedi?Ÿinizde a?Ÿızlar fermuarlanır, kapılar kapanır, telefonlar açılmaz olur, ula?Ÿmak istedi?Ÿiniz her noktada bir koruma kalkanı ile kar?Ÿıla?Ÿırsınız.
??????? Tüm bu örneklemelerden sonra bir daha soralım: Basın hür müdür? Evet hürdür ama iktidarlar istedikleri anda yasa yönetmelik çıkararak veya dolaylı yollardan sansür uygulayabilir! ?
???????
??????????????? 26 Temmuz 2012
Bu haber 469 defa okunmu?Ÿtur.
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
