?œretiyoruz, ama tüketemiyoruz - Prof.Dr.Hasan Baydar

10 Nisan 2013,?14:09

KONUK YAZAR

????????

???????? Prof.Dr. Hasan Baydar
???????? Süleyman Demirel ?œniversitesi
????????????????????? ?–?Ÿretim ?œyesi
????????

???????? Türkiye dünyada fındık, incir ve kayısı üretiminde 1., kestane üretiminde 2., antep fıstı?Ÿı üretiminde 3., ceviz üretiminde 4., zeytin ve zeytin ya?Ÿı üretiminde 5., büyükba?Ÿ ve küçükba?Ÿ hayvan varlı?Ÿında 6. sırada yer almaktadır.
???????? Ancak içerdikleri yüksek oranda protein, ya?Ÿ, lif ve mineral maddelerce son derece besleyici olan bu bitkisel ve hayvansal ürünlerin marketlerdeki satı?Ÿ fiyatları, ço?Ÿunlu?Ÿu fakir olan halkımızın satın alma gücünü a?Ÿtı?Ÿından, maalesef bunları yeteri kadar tüketemiyoruz.
???????? Bir ba?Ÿka anlatımla sayılan bu de?Ÿerli ürünlerin üretiminde ilk sıralarda olan bir ülke, bu ürünleri kendi halkının sofrasına koyamamaktadır. ?

???????? ?–rne?Ÿin dünya fındık üretiminin %75'ini gerçekle?Ÿtiren Türkiye'de ki?Ÿi ba?Ÿı iç fındık tüketimi yılda ancak 0.6 kilodur. İnsanlarımız fındı?Ÿı sevmedi?Ÿinden de?Ÿil, çok pahalı oldu?Ÿundan (kilogramı 20 TL) tüketemiyor. Aynı ?Ÿekilde pahalılıktan dolayı yılda ancak 3 kg ceviz, 1 kg antep fıstı?Ÿı, 0.9 kg badem, 0.7 kg kestane ve 0.3 kg incir tüketebiliyoruz. ????????
???????? Dünyanın en önemli zeytinya?Ÿı üretici ülkelerinden birisiyiz, ancak ki?Ÿi ba?Ÿı yıllık tüketimimiz sadece 1 litredir (oysa kom?Ÿumuz Yunanistan'daki tüketim ki?Ÿi ba?Ÿına 20 kg'ın üzerindedir). Tekrar altını çizerek söylüyorum, yukarıda örneklerini verdi?Ÿim tarımsal ürünlerin üretiminde Türkiye hep ilk be?Ÿte!.
????????? İ?Ÿte tartı?Ÿılması gereken de budur; üretti?Ÿimizi yiyemiyoruz, tüketemiyoruz... ?–zellikle protein, ya?Ÿ ve mineral maddelerce zengin gıdaları yeterince tüketemeyen halkımız, ekmek ve makarna gibi karbonhidrat (un ve ni?Ÿasta) a?Ÿırlıklı beslenmek durumunda kalmaktadır.
???????? Sonuçta? proteince fakir, ancak karbonhidratça zengin beslenen insanlarımızın maalesef zamanla dü?Ÿünme, sorgulama ve bilgi üretme yetileri azalmakta, daha çok yönetilen ve yönlendirilen olmaktadır.
???????? İnsanlarda oldu?Ÿu gibi hayvanlar aleminde de a?Ÿırlıklı olarak protein tüketenlerin daha zeki, saldırgan ve yöneten, a?Ÿırlıklı olarak karbonhidrat tüketenlerin ise tembel, uysal ve yönetilen oldu?Ÿunu biliyoruz (örne?Ÿin yüzlerce ceylan veya antilop sürüsü bir aslanla ba?Ÿ edemez).
???????? İ?Ÿte bütün bu açıklamalarım dengeli beslenmenin önemini anlatmak içindir. E?Ÿer dünyada yönetilen de?Ÿil yöneten, hükmedilen de?Ÿil hükmeden, bilgi ve teknolojiyi tüketen de?Ÿil üreten olmak istiyorsak, proteince zengin gıdaları da en az karbonhidratlarca zengin gıdalar kadar bol ve ucuz olarak tüketen bir halk olmalıyız.?
???????? İ?Ÿte, dünyanın geli?Ÿmi?Ÿ Batı toplumlarının geli?Ÿmemi?Ÿ Do?Ÿu toplumlarından ayıran en belirgin farklarından birisi de Batılıların proteince zengin gıdaları (özellikle kırmızı et ve süt) daha fazla tüketmeleridir. Dünya ki?Ÿi ba?Ÿı yıllık et tüketimi yakla?Ÿık 40 kg'dır. 25 kg et tüketimi ile Türkiye 177 ülke arasında 121. sıradadır.
???????? Bu sıralamada dünyanın en refah, zengin ve geli?Ÿmi?Ÿ ülkeleri ilk sıraları alırken (örne?Ÿin ABD 125 kg), dünyanın en yoksul, fakir ve geri kalmı?Ÿ ülkeleri ise geri sıralarda (örne?Ÿin Hindistan 3 kg) yer almaktadır. Türkiye, büyükba?Ÿ ve küçükba?Ÿ hayvan varlı?Ÿı sıralamasında dünyada 6. sırada olmasına ra?Ÿmen et tüketiminde çok geri sıralarda (ço?Ÿu Afrika ülkesinin bile gerisinde) olması son derece üzücüdür.
???????? Gerçekte halkımızın yıllık kırmızı et tüketimi 6-12 kg'dır, Türkiye'nin et tüketimini artıran faktör yurt dı?Ÿından her yıl Türkiye'ye gelen 30 milyon kadar yabancı turistin her?Ÿey dahil lüks otellerdeki tüketimidir. ?œlkemizde maalesef sofrasına sadece kurban bayramında kırmızı et giren binlerce aile vardır. Halkımız, kırmızı ete göre daha ucuz olan beyaz et tüketmeye meyletmektedir.
???????? Benzer ?Ÿeyler süt tüketimi için de söyleyebiliriz. Avrupa ülkelerinde süt tüketimi ki?Ÿi ba?Ÿına yıllık 75 litre iken, ülkemizde 25 litredir. ?œlkemizde proteince zengin hayvansal ürünler çok pahalı oldu?Ÿundan (etin kilosu ABD ve AB'de 5-6 dolar iken, Türkiye'de 15-20 dolar), a?Ÿırlıklı olarak ya?Ÿ sebze ve meyve ile hububat ve bakliyat gibi bitkisel a?Ÿırlıklı beslenmek zorunda kalmaktadır.
???????? ?–rne?Ÿin yıllık ki?Ÿi ba?Ÿı ekmek tüketimi 150 kg ile dünyada en fazla ekmek tüketen ülkeler sıralamasına en önlerdeyiz. Makarnayı bile ekmekle birlikte tüketen bir toplum olarak günlük enerji ihtiyacımızın neredeyse yarısını sırf ekmekten kar?Ÿılıyoruz. Dünya nüfusunun %1'i oldu?Ÿumuz halde dünyada üretilen beyaz ekme?Ÿin %5'ini biz tüketiyoruz. Buradan bitkisel ürünler sa?Ÿlıksız ve yararsız demek istemiyorum, dengesiz (protein az/karbonhidrat çok) beslenmenin sakıncalarını ortaya koymaktır, amacım.
???????? Türk halkı genelde proteince zengin hayvansal gıdalarla beslenmeye alı?Ÿıktır, ancak ekonomik nedenlerle daha ucuz olan bitkisel gıdalarla beslenmek zorunda kalmaktadır. ?–yleyse daha sa?Ÿlıklı ve daha zeki toplum yeti?Ÿtirmek istiyorsak, halkımıza, özellikle de çocuklarımıza, proteinli gıdaları bol ve ucuz olarak tükettirmek zorundayız (elbette a?Ÿırıya kaçamadan, dengeli ve sa?Ÿlıklı beslenmenin kurallarına riayet ederek).
???????? Sonuç olarak, dünya üretiminde ilk sıralarda yer aldı?Ÿımız tarımsal ürünlerle gurur duyabiliriz, ancak bunların nimetinden önce kendi halkımız yararlanmalıdır, diye dü?Ÿünüyorum. Hatırlatmakta yarar görüyorum; "Ne yersen osun'dur!"?

???????? ???????? 11 Nisan 2013

Bu haber 1072 defa okunmu?Ÿtur.