TUZ (2) (Derya Kızılgöz)

28 Temmuz 2010,?18:23

KONUK YAZAR

??????? Beynin bilgileri depolaması için ihtiyaç duydu?Ÿu temel maddelerden biri tuzdur ve tuz terapisi ile çok sayıda hastalı?Ÿın tedavisi yapılabilmektedir.

??????? Tuz duygu durum artırıcı özelli?Ÿe sahip oldu?Ÿundan ba?Ÿımlılık yapan bir maddedir. Anadolu?muzda ismini tuzdan alan birçok yerle?Ÿim birimi saymak mümkündür. Tuzla, Tuzluca, Tuzhisar, Tuzlagözü köyü, Tuzla deresi, Tuzköy, Tuzçullu gibi yerle?Ÿim birimleri bunlardan sadece bir kısmıdır.? Türkiye?de de tuz üretimi oldukça eskilere uzanır.

??????? ?‡ankırı, Tepesidelik, Ka?Ÿızman, Tuzluca gibi yatakların en az 1000 yıldan beri i?Ÿletildi?Ÿi dü?Ÿünülmektedir. ?œlkemizde tuzun çıkarılması; Cumhuriyet tarihimizde özel yasa hükümlerine tabi olmu?Ÿtur. Bu konuda çıkartılan 11.12.1936 tarihli 3078 sayılı Tuz Kanunu 26.06.2001 tarihine kadar yürürlükte kalmı?Ÿtır.

??????? Bu kanunun yürürlük süresi içinde bir takım de?Ÿi?Ÿiklikler yapılmı?Ÿ, ancak tuz stratejik öneme sahip ürünler arasında yer almı?Ÿtır. Bu sebeple ham tuz çıkarılması Devlet tekelinde tutulmu?Ÿtur.

??????? Bu görevi Tekel adı altında faaliyet gösteren kurum üstlenmi?Ÿtir. (Tekel'in eski adı İnhisarlar İdaresi) Bu yasal düzenleme 26.06.2001 tarihine kadar devam etmi?Ÿ ve 3078 sayılı Tuz Kanunu 26.06.2001 tarihinde yürürlükten kaldırılmı?Ÿ ve? Maden Kanunu kapsamına alınmı?Ÿtır.?? ?

??????? Türkiye'mizde tuz üretimi ve alanları:

??????? DENİZ TUZLALARI-Ayvalık ve ?‡amaltı tuzlaları

??????? G?–L TUZLALARI-TUZG?–L?œ

??????? KAYA TUZLALARI-?‡ankırı, Tuzluca (Kars), Ka?Ÿızman? (I?Ÿdır), Tepesidelik (Kır?Ÿehir), Sekili (Yozgat), Gül?Ÿehir (Nev?Ÿehir), Oltu kaya (Erzurum-Oltu),? ?‡içekli (Kır?Ÿehir-Akçakent), ?‡ankırı (Melika?Ÿılları) tuzlalarıdır.

??????? KAYNAK TUZLALARI- A?Ÿa, Hıvır, Göneli, İ?Ÿhan, Serhal, ?‡arkı, Cedit, Hamo, Fadlum, Piliç, Hargün, Göleris, Kömür, Tımisi, Yerhan, A?Ÿkale, Bingöl, Perobey, Alibaba, Boncuk, Kıhtik, ?‡ökender, Kırmızı, Bar, Canik, Yerli, Taytak, Muhlis, Tatos, Aktuzla. ?žereflikoçhisar'ın özgün yapısını belirleyen, tarih boyunca insano?Ÿlunun pe?Ÿinde oldu?Ÿu, tuzun 14 bin çe?Ÿit kullanım alanı olan; evrensel de?Ÿeridir.

??????? Tuzlu ve kuru toprak olan tuzlaklarından elde edilen çamuru, ate?Ÿ ve tuz? ile testilere dönü?Ÿtüren; testilerindeki her damla su ile ?sıca?Ÿı kutsayan mekan algısı geli?Ÿmelidir. Yeni yetme bir çocuktan en ya?Ÿlısına kadar her birey tuzu iyi tanımalıdır. Hatta tuz hakkında kurslar düzenlenmeli, tanıtıcı ve bilgilendirici süreklili?Ÿi olan faaliyetler olmalıdır. Tuzgölü ile seyirlik de?Ÿil, tuz ile bütünle?Ÿen memleket olabilmesi üretebilme potansiyeli ile mümkündür. Solunan havada dahi bulunan; 14 bin çe?Ÿit kullanım alanı olan tuza ev sahipli?Ÿi yaparken yokluk ve yoksunluk ya?Ÿamak ?Ÿa?Ÿılası bir durumdur.

??????? Polonya'nın Krakow kentinde bulunan tuz müzesine e?Ÿde?Ÿer bir müze yaratacak yüksek ruhlu ülkem sanatçılarına ve dü?Ÿünürlerine kapısı ardına kadar açık oldu?Ÿunu bildi?Ÿim Türkiyemi?zin incisini A?Ÿkın ?žeriatı ile selamlar; gönüllerimizden eksik olmayan bozlak yakarı?Ÿları ile övmekten onur duyarım. Te?Ÿekkür ve sevgilerimle.

??????? KAYNAK?‡ALAR-Kaynakçalar? çevirisi Türkçe olan, yabancı dil metinler oldu?Ÿundan , etik gere?Ÿi orijinal adlarını belirtmek gerekti.Bilim insanlarının adlarını belirtemedi?Ÿim için üzgünüm.

??????? Great Salt Lake Bibliography

??????? Salt Institute History of Salt

??????? Tuz derne?Ÿi

??????? Richard Cowen,

??????? Salt in History

??????? Salt - An Addictive Antidepressant

??????? 29 Temmuz 2010

Bu haber 963 defa okunmu?Ÿtur.